BÀI 22 : BƯỚU CỔ
Nguyễn Toàn Thắng biên soạn theo giáo trình của Lương y Hoàng Duy Tân
BƯỚU CỔ
Bướu cổ có 3 nguyên nhân: Do thiếu I ốt, do Can khí uất kết,do Đờm tích tụ lại
Xem xét:Bướu cổ là từ dân gian quen dùng để gọi tất cả các trường hợp sưng vùng trước cổ mà chủ yếu là ở vùng tuyến giáp. Vùng trước cổ (chỗ tuyến giáp) ở 1 hoặc 2 bên sưng to, mềm, sắc da không thay đổi, ấn vào không thấy đau.
Huyệt đặc trị: Án dư ( làm tan khí và đờm ở cổ
Giới hạn:- Không trị dứt được bệnh bướu cổ do thiếu I ốt làm phình tuyến giáp
- Có tác dụng tốt với bướu cổ phình lên do đờm
- Có tác dụng tốt với chứng nghẹn cổ do can khí uất kết
Lưu ý: Cần bổ sung I ốt
ĐIỀU TRỊ:
Bước 1: Thông khí dẫn huyết:
- Khóa HK + NB1 và NB2: làm thông kinh khí vùng đi qua cổ
- Nếu do Can khí Uất kết: làm kỹ NB2
- Nếu do Đờm: làm kỹ NB1
Bước 2: Bấm huyệt:
TÁC ĐỘNG Ở TAY:
Làm loãng đờm:
- Khóa HK + đẩy Khô lạc 1: day hướng về bướu cổ
- Khóa HK + day Mạnh đới
- Khóa HK + day Khôi thế
- Khóa HK + day cả hai huyệt Mạnh đới (đẩy lên) + Khôi thế (kéo xuống) cùng lúc
- Khóa HK + day Ngũ đoán
TÁC ĐỘNG Ở CHÂN:
- Khóa KK3 + Bóp bắp chân + day Án dư: day tròn bằng ngón cái rồi hất lên 7-10 cái: giúp cho ra đờm
Bước 3: Giải 12 huyệt căn bản
KHÔI THẾ: Từ mép khủy tay phía trong cánh tay lên 2 khoát, hơi xéo vào phía trong, sát gần đầu cơ 2 đầu. Huyệt ở 2 bên mặt ngoài và mặt trong cơ 2 đầu (đối diện với huyệt Mạnh đới).
Cách bấm : Khóa HK, dùng ngón tay cái và ngón giữa bấm cùng lúc cả 2 huyệt Khôi thế và Mạnh đới, day nhẹ

MẠNH ĐỚI : Để hơi nghiêng bàn tay, phía trên mép ngoài xương cánh tay lên 2 khoát, hơi xéo vào phía trong, sát gần đầu cơ 2 đầu. Huyệt ở 2 bên mặt ngoài và mặt trong cơ 2 đầu.
Cách bấm : Khóa HK, dùng ngón tay cái và ngón giữa bấm cùng lúc cả 2 huyệt Mạnh đới và Khôi thế, 1 day lên, 1 kéo xuống.
NGŨ ĐOÁN: Chỗ lõm lằn chỉ cổ tay trong (ngón tay 5) lên 4 khoát, chếch vào phía trong 1 khoát, sát gân cơ bàn tay
KHÔ LẠC 1: Ngay dưới góc hàm, phía bên phải.

ÁN DƯ - VT : Từ đỉnh ngoài xương mác đến đỉnh cao mắt cá chân ngoài chia làm 3 phần bằng nhau, huyệt ở 1/3 từ trên xuống, bờ ngoài cơ cẳng chân trước.
- TD : Làm mềm bướu (dùng trong trường hợp bướu độc - Bazedow).
- CB : Khóa Khô khốc 3, bàn tay để bấm, lấy 4 ngón tay bóp chặt bắp thịt sau chân, ngón tay cái để vào huyệt Án dư, ấn vào, day tròn theo chiều kim đồng hồ rồi đẩy lên.
- GC: Nơi người bệnh nhậy cảm, bấm huyệt này người bệnh có cảm giác ở vùng cổ nóng lên.
